Life Insurance, Annuity | Đời Sống Ở Thung Lũng Hoa Vàng

Hôm nay mình muốn viết lại bài này để chia sẻ những gì mình đã và đang làm từ hồi lập gia đình. Mình hay dùng câu “fail to plan, plan to fail”, nghĩa là trong đời sống, nhất là gia đình, phải có mục tiêu, kế hoạch, và đồng vợ đồng chồng để tiến tới. Hạnh phúc sẽ đem tới sung túc và trong hạnh phúc sẽ không có “anh làm hết đi” hoặc “đó là việc của em”, cùng nhau làm và giúp đỡ nhau tiến tới hạnh phúc và sung túc.

Trong đời sống Mỹ, bố mẹ tốt sẽ tự lo cho mình khi về già thay vì trông chờ vào con cái lớn để nuôi và lo cho mình từ tài chánh tới khi mất đi. Đời sống ở Mỹ thật ra không dễ cho người trẻ nếu không được dạy dỗ và dẫn dắt kỹ càng từ gia đình tới xã hội.

Con cái lớn sẽ lập gia đình và gia đình là gia đình của tụi nhỏ chứ không phải của mình nên hai vợ chồng phải bàn tính kỹ lưỡng cho khi về già, cùng nhau hưởng và thỉnh thoảng với con cái trưởng thành.

Việc đầu tiên là lo đám tang cho hai vợ chồng trước, bàn tính mua trước dịch vụ và trả trước để tới ngày mình đi, con cái không phải lo gì cả. Mình và bà xã thì sẽ được cremate thay vì chôn cất vớ vẩn, cái xác không hồn nhìn không được đẹp, thành bụi tro thì tốt hơn. Mà mình sợ nhất là bị chôn rồi những con vật ban đêm vô hỏi chuyện LOL.
Khi về hưu, phải có đủ tiền sống cho tới ngày mất để con mình không phải bỏ thêm tiền vào nuôi mình. Thì tới chuyện về hưu, phải bàn tính kỹ lưỡng. Bây giờ theo thống kê thì nếu sống trên 60 tuổi mà nhà không có ai bị cancer, bệnh tật di chuyền thì đa số sẽ sống tới 85, và có thể tới 95. Tuổi về hưu chính là 67-70. Nghĩa là làm cho tới 70 tuổi, đóng thuế đầy đủ để có Social Security. Tiền hưu trong 401k, IRA, ROTH IRA phải có đủ để hổ trợ cho sự thiếu hụt của SS. Thì bây giờ những hãng life insurance đặt ra những cách để kiếm tiền cho họ và dùng tiền của những người trẻ, già không hiểu biết, cách này gọi là Life Insurance, Annuity, biết chắc những người từ 30-60 sẽ được dụ mua rất nhiều. Mình cũng tìm hiểu để coi sao thì mình biết nó như thế này.

Năm 2003, mình và bà xã nắm tay nhau đi về tương lai, cùng nhau chung một ý tưởng, xây dựng một gia đình thật hạnh phúc và sung túc, mặc dù hai vợ chồng đang mắc nợ $160k.

Hai vợ chồng tằn tiện để trả nợ, và khi có đứa con đầu lòng 2004. Mình bàn tính với bà xã về việc để dành tiền cho con đi học đại học và mua bảo hiểm nhân thọ để lỡ mình có chết bất đắc kỳ tử. Mình có nói chuyện với con em gái. Nó nói “you will never die” đừng lo, dù có chết, tiền nó trả cho con, cho vợ mà không biết đầu tư thì cũng sẽ hết. Còn chuyện đi học đại học, thì đừng lo quá, tất cả mọi thứ tiền để dành bỏ vào một quỹ để đầu tư, mình giỏi thì con sẽ có tiền đi học và nhất là hãng đang mua life insurance cho mình 2 năm lương rồi.

Mình nghe lời con em có hai đứa con đang sửa soạn vào đại học mà mình thấy gia đình nó rất khá giả. The moral of the story là nghe lời người đã và đang thành công. Thế là để dành tiền trả hết nợ, để dành tiền đầu tư và mua nhà, chỉ 1 account mà thôi. Có bao nhiêu bỏ hết vào đó. Khi có gia đình, mình có con, mua xe thật an toàn, vững chắc, đẩy cái xe Honda accord của bà xã, chở con trên một chiếc xe Audi wagon cũ, lái đàng hoàng, dễ dàng để khỏi bị ai đụng mà cũng không đụng ai để khỏi chết vớ vẩn.

Để mình kể lại những bị dụ mua bảo hiểm nhân thọ. Không một ai chết cả, mà mỗi tháng đóng đều chi cho tới hết hạn, 20 năm, cái kinh hoàng là muốn tiếp tục thì phải trả mỗi tháng cao hơn rất nhiều vì già rồi, nếu không thì tất cả tiền đã đóng sẽ biến mất.

Tuỳ theo tuổi, thí dụ 40, khoẻ mạnh, muốn mua bây giờ $1M, mỗi tháng trả $144 trong 20 năm, 25 năm đắt hơn. Nếu dùng tiền này mà trả vào tiền nhà hàng tháng thì tiền lời sẽ bớt đi khá nhiều. Nhưng đối với mình mình bỏ vào brokerage để đầu tư trong chứng khoán.

Thì kết quả ra sao sau 20 năm? Mình và bà xã vẫn sống nhăn răng. Hai đứa con tiền đi học đang có $200k cho mỗi đứa. Mỗi năm vẫn kiếm tiền từ $400k này để trả cho lệ phí đi học $45k/năm vì $400k x .2 là $80k một năm tiền lời. Nếu hồi đó phân tán tiền vào quỹ “college funds” thì chưa chắc có nhiều như vậy, chỉ được trừ thuế vớ vẩn. The moral of the story là 1 quỹ dễ trông coi. Thí dụ $100k mà mỗi năm kiếm 20%-30% thì bao lâu sẽ có $1M? Làm toán thì sẽ biết. Mà khi có $1M thì mỗi năm sẽ kiếm được bao nhiêu nếu chỉ cần kiếm 20%. Nhớ người xưa có nói, khi đã biết câu cá thì luôn luôn có cá mà ăn.

Bây giờ nói về Annuity. Để mình nhắc lại, không ai ăn nổi tụi nhà băng, đừng nghĩ mình có thể giựt tiền nó. Nó lấy tiền mình bỏ băng, đi cho vay credit card cắt cổ người nghèo. Đối với mình, nhà băng là ác đức kinh hoàng. Đi đâu cũng có người bán Annuity, hỏi tới hỏi lui. Mình cũng tìm hiểu để biết nó tốt như thế nào.

ANNUITY: Đây là một loại bảo hiểm chứ không phải là một loại đầu tư như nhiều người bán hoặc người mua hiểu lầm. Để mình giải thích một cách đơn giản là như thế này, mình đưa tiền mình cho hãng bảo hiểm và khi mình về hưu, họ lấy tiền mình chia đều ra cho bao nhiêu năm để mình có tiền sống. Nhưng khi mình đưa tiền cho họ, thì họ sẽ cho mình tiền lời thấp để họ kiếm tiền cho họ nhiều hơn. Thí dụ nếu mình bỏ tiền vào SP500 thì mỗi năm trung bình là được 15% (năm nay 23%), NASDAQ thì cũng vậy (năm nay 45%), DOW (11%), thì họ sẽ cho mình 5%-6.5% mà phải giữ tiền trong 5-10 năm mới được lấy ra hoặc họ sẽ trả tiền hàng năm cho mình xài cho tới thời hạn cố định trong contract (thí dụ 65-90 tuổi).

Thí dụ người làm địa ốc, bán nhà mấy năm rồi kiếm cả chục triệu, lười không muốn đầu tư, thì lấy ra $1-2M bỏ vào Annuity để sau khi về hưu, dù không bán được nhà nữa cũng sẽ có một số tiền hàng tháng cố định. Thí dụ mua cái Annuity (SPIA), năm mình 65 tuổi, đưa cho họ $1M, họ sẽ trả tiền mỗi năm $45k cho tới 90 tuổi, và mỗi năm họ sẽ lên tiền lạm phát là 2% thì tới năm 90 tuổi năm đó sẽ được $88k. Nghe rất tốt nhưng phải đưa liền $1M. Như mình có nói compound effect, nếu mình có $1M bỏ vào SP500, NASDAQ, SEMICONDUCTOR ETF thì trung bình sẽ được 20% một năm, nghĩa là năm đầu $1.2M, năm thứ hai $1.44M, năm thứ ba $1.72M, V.V… thì cứ lấy tiền lời ra mà sống hơn $45k nhiều một năm.

Khi ngồi nghe người bán Annuity sẽ thấy có nhiều loại Annuity cho tất cả mọi người, giầu nghèo đủ hết, cỡ nào cũng có. Người nghèo thì có Deferred Annuity, bỏ tiền hàng tháng vào cho tới ngày được lấy ra, cái này là người bán có nhiều huê hồng nhất nên đa số được bán nhiều.
Trong mỗi contract có rất nhiều thứ mình không biết để mình bị thua lỗ khi có chuyện xảy ra, cái cần biết đầu tiên gọi là SURRENDER fees, nghĩa là trước khi contract xong mà cần tiền đòi lấy ra là bị phạt.
Trong contract cũng phải có beneficiary để khi mình chết trước khi contract xong thì người thừa kế vẫn lấy tiền ra được hoặc được hưởng phần tiền của mình, nên cái này phải có khi làm Annuity.

Thiệt ra mình viết bài này chỉ để cho mọi người LƯỜI tính toán, không biết làm toán, để có một ý niệm Annuity là gì mà thôi. Mỗi người mỗi ý, nếu nhất định phải mua Annuity thì nên tìm hiểu cho rõ từng cái Annuity một, ngồi nghe đủ loại sẽ tẩu hoả nhập ma, cái nào mà người bán khuyên nhiều thì nên để ý cái khác vì tất cả là trên huê hồng, SPIA là cái Annuity tốt nhất theo sự phân biệt của những financial institutions. Sẽ nghe chữ LIFE TIME, phải coi life time được định nghĩa như thế nào.

Làm toán: Nhiều người không thích làm toán và sợ hươu sợ vượn, nếu mình có $500k, trung bình Annuity trả cho 25 năm là cỡ $20k/năm hoặc $1,667/ một tháng. Nếu lười không muốn đầu tư vào chứng khoán, bỏ tiền vào CD 6% thì 1 năm có $30k, lựa cái 5 năm hoặc 10 năm nếu muốn chắc ăn. Ngoài ra còn những stock cho dividend cũng cao 6%-10% thì mua những cái này cũng có dư tiền trên cái Annuity $20k kia. Còn chỉ nhắm mắt mua SP500 chấp nhận 15% mỗi năm thì sẽ có $75k/năm. Đừng nói SP500 không an toàn, nhìn cái chart mình bỏ lên cả 10 năm thì biết. Tất cả mọi ETF đều có dividend trong đó mỗi 3 tháng, SPY, QQQ, DIA, SOXX.

Bố Mẹ hiểu biết và chịu khó thì con cái hưởng, con cái giỏi thì bố mẹ hưởng, khi con cái kiếm nhiều tiền, bỏ ra một account về già cho bố mẹ $100k-$200k và dùng compound effect mà trả cho bố mẹ già sống phây phả, đi du lịch, ăn uống ngon, sung sướng. Nhưng tất cả đều dính tới chữ hạnh phúc, hạnh phúc có Sung Túc sẽ có. Đời sao đẹp sao.

PS: Mình chỉ nói những gì mình hiểu và thấy kinh nghiệm người khác thôi. Đừng nhảy vào mà chỉ trích mình không biết gì về bảo hiểm nhân thọ hoặc Annuity hoặc 529 vớ vẩn. Muốn cho mọi người biết cái gì mình giỏi, thì viết một bài giải thích cặn kẽ, và quan trọng nhất là “show me the money”, nghĩa là đừng nói theo trên giấy tờ, mà dùng chứng mình bằng accounts tiền thiệt.

...

Leave a Reply Cancel reply